Na het afgelopen verrichtingsonderzoek liet het KWPN een hengst tot de fokkerij toe met een klasse C voor osteochondrose. Eerder gebeurde hetzelfde met dressuurhengsten Bordeaux en Bretton Woods, springhengst Bacardi VDL en tuigpaardhengst Cizandro. Op zich heb ik hier geen problemen mee als het om hengsten gaat die werkelijk beschikken over uitzonderlijke kwaliteiten. De fokkerijraad heeft er goed over nagedacht toen ze die beslissing namen en ik denk dat hengsten die op welk vlak dan ook excelleren, een kans moeten krijgen in de fokkerij.
Bij de beslissing van de fokkerijraad werden wel enkele kanttekeningen geplaatst. Zo zouden de nakomelingen van alle hengsten nauwlettend in de gaten worden gehouden door middel van röntgenologische keuringen en zou er een index komen voor de osteochondrose-vererving van de hengsten.
Die index laat nu al enkele jaren op zich wachten. Bij de Z-jaargang werd besloten dat die osteochondrose-index er moest komen. De hengsten van de Z-jaargang zijn inmiddels zeven jaar oud en gaan het derde of het vierde dekjaar in. Als een hengst populair is, heeft hij inmiddels misschien al wel 500 merries heeft bediend.
Die index zou er al lang moeten zijn of, als hij er al is, gepubliceerd moeten zijn. Ik weet niet waarom het zo lang op zich laat wachten, maar het is wel zaak om op te schieten met de index. Zeker als je besluit hengsten tot de fokkerij toe te laten die beschikken over een osteochondrose klasse C.
Echte C
Een ander heikel punt is dat je alleen hengsten moet toelaten waarbij het gaat om een ‘echte’ C, die niet geopereerd is. Uit onderzoek is gebleken dat een afvlakking, waarbij het in een klasse C om gaat, in mindere mate erfelijk is. Dat geldt zeker niet voor een osteochondrose die valt in de klasse D of E. Bekend is ook dat een osteochondrose klasse D of E na een correct en netjes uitgevoerde operatie te ‘reduceren’ is naar een klasse C. Daar moet je dus erg mee oppassen.
Bij het KWPN is nu de regel dat eigenaren die hengsten aanbieden op de hengstenkeuring moeten aangeven of de hengst ooit geopereerd is. In sommige gevallen zijn hengsten al geopereerd als jaarling en zijn ze later gekocht door de persoon die hem op de keuring voorstelt. Die handelt daarbij dus naar goed geweten, maar weet niet of de hengst misschien wel geopereerd is.
Bij deze regeling blijft dit punt altijd problematisch, omdat je op bepaalde plaatsen in het lichaam van een paard een ‘geopereerde C’ niet kan onderscheiden van een ‘echte C’. Als het KWPN zich nog beter wetenschappelijk laat voorlichten is de kans wel groter dat de ‘geopereerde C’s’ wel duidelijker herkenbaar worden.
Precies om deze reden is het ook zo belangrijk dat de eerder genoemde index snel gepubliceerd wordt, zodat duidelijk wordt of het om hengsten gaat die osteochondrose vererven, want daar gaat het om in de fokkerij.
Niet doorslaan
Toch moeten we niet doorslaan in het selecteren op dit bepaalde kenmerk. Als je alleen paarden tot de eerste bezichtiging toelaat waarop röntgenologisch niets is aan te merken, houd je maar zo’n 100 hengsten van de 800 die aangeboden worden over. Dan kun net zo goed stoppen met fokken.
Daarnaast is het ook belangrijk dat je kijkt waar de afvlakking zit. Als het gaat om afvlakkingen in de knie is het waarschijnlijk dat bij nakomelingen van deze hengsten een grotere uitval is dan bij nakomelingen van hengsten met een afvlakking in de sprongen of in de kogels.
Al met al is het dus geen slechte zaak dat uitzonderlijke hengsten, ondanks hun klasse C, tot de fokkerij worden toegelaten. Maar dan moet het wel gaan om hengsten die alleen een afvlakking hebben en dit niet vererven. Dat kan gaan blijken uit de osteochondrose-indexen en die moeten om die reden zo snel mogelijk openbaar worden gemaakt.
Jacques Maree is dierenarts aan de Paardenkliniek Honselersdijk. Daarnaast staat hij te boek als eigenaar van verschillende KWPN-goedgekeurde hengsten en sportpaarden.
Deze column verscheen zaterdag 4 juni in De Paardenkrant 2011
Wat ontzettend jammer toch,dat hier niet gesproken(gewaarschuuwd) wordt over het eventuele ontstaan van osteochondrose,waarom houden de specialisten dat voor zichzelf?!(symptoombestrijding)
3 seconden googelen levert al zo veel info op die ervoor kan zorgen dat fokkers anders met hun veulens en drachtige merries omgaan,ook het overbelasten van jonge dieren kan de oorzaak zijn.Waarom waarschuwen veeartsen hier niet voor bij fokkers en andere eigenaren?
Quote:
*Drachtige merrie tijdens de zwangerschap koperrijk voedsel aanbieden
*Het veulen behoort voldoende en ongedwongen beweging te krijgen
* Veel weidegang is belangrijk om het kraakbeen zich te laten aanpassen aan de belasting.
*Training op TE jonge leeftijd door ruiters en het geven van energierijk voer kan een negatieve invloed hebben,het dier groeit te snel ten opzichte van de aanmaak van kraakbeen.
* slechts 20-30 procent is bepaald door erfelijke eigenschappen leert het www ons.
Voorkomen lijkt me beter dan genezen of er dan maar genoegen mee te nemen.
Wij fokkers zijn nu ongeveer sinds 1980 bezig om onze paarden zou gezond mogelijk te fokken. De laatste paar jaar heeft het beleid, onze kader leden die ons fokkers vertegenwoordigen besloten om hengsten toe te laten met een C in de gewrichten. Ik vraag me dan ook al sinds die tijd af, hoe kan dit gebeuren buiten de fokkers om en waarom accepteren we dit. Het wordt dan ook hoog tijd dat dit terug gedraaid wordt. Het is naar mijn mening een grote vervuiling en het komt ons K.W.P.N op de duur dan ook duur te staan denk ik. Persoonlijk zal deze hengsten niet gebruiken, alles is erfelijk naar mijn mening. Als we een paard verkocht hebben en hij of zij moet rontgenologisch gekeurd worden en er zit een C tje bij dan kunnen we alles wel vergeten! Kijk als het een wereldpaard is en interessant gefokt of dat het bloed niet meer voor handen is, dan heb ik daar minder moeite mee, om zo´n hengst een kans te geven voor een aantal merries. Ik roep mijn mede fokkers dan ook op, weet wat je doet mocht je er wel mee fokken en je paard moet gekeurd worden!!! Een goed begin is het halve werk. Nogmaals dit is beleid waar wij fokkers naar mijn mening niet omgevraagd hebben, ik tenminste niet. Als wij fokkers dit uit de wereld willen hebben, dan zullen we dit aan de bestuurstafel moeten realiseren en wel met de mensen die ons vertegenwoordigen, de fokkerijraad en de ledenraad. Daarom roep ik mijn mede fokkers op om hier dan ook bezwaar tegen te maken om hengsten goed te keuren met een C. Nogmaals de hengsten keurings commissie heeft de mogelijkheid om dit beleid te kunnen uitvoeren wat gemaakt is door de beleidsmakers en niet door de fokkers.(Onze vertegenwoordigers) Het komt allemaal op het conto van de fokkers, zo ook de veulens van de hengsten met een Ctje, deze worden n.l. extra in de gaten gehouden door het KWPN en de fokkers die betalen wel!!l En er zijn al kapitalen aan uitgegeven voor onderzoek enz enz, en blijkt inmiddels een bodem loze put te zijn. We hebben al diverse keren gevraagd om de bewuste lijsten, welke hengsten dit Ctje vererven, deze lijsten komen nog altijd niet boven tafel. En tot mijn grote verbazing, ze worden nu er mee goedgekeurd. Nogmaal collega’s wanneer stoppen we deze vervuiling. Mijn voorstel bijv. een enquete per provincie onder de fokkers. De uitslag moet dan bindend zijn. Fokker A.Wiebing Hooghalen
Ik vraag me iets af.
Waarom niet de veearts verplichten om elke veterinaire handeling of onderzoek te vermelden in het paspoort vanaf de geboorte en heden.
2 seconden zoeken op het www leert ons kopers dat een kijkoperatie bij bv een paard weinig tot geen littekenweefsel achterlaat
quote:
Arthroscopie
“Dit is een ingreep die regelmatig op onze kliniek wordt uitgevoerd. Deze operatie wordt vaak gedaan na constatering van een OCD (Osteochondrosis dissecans) in een gewricht. OCD ontstaat ten gevolge van een afwijking in de verandering van kraakbeen naar bot. Hierdoor wordt een op een bepaalde plaats het kraakbeen steeds dikker. Als gevolg hiervan wordt de voeding bemoeilijkt, de kwaliteit van het kraakbeen wordt minder. Daardoor kunnen er stukken kraakbeen loslaten, wat OCD heet.
OCD kan verwijderd worden door middel van een kijkoperatie van het gewricht met als intentie het weghalen van losse fragmenten en het afvlakken van kraakbeenbeschadigingen. De losse stukjes worden verwijderd via kleine openingen in het gewrichtskapsel. Met een scoop (kleine camera) wordt het plekje waar het ocd fragment ligt in beeld gebracht. Via een andere opening worden instrumenten in het gewricht gebracht om het fragment te kunnen verwijderen.
Voordelen van deze methode zijn:
* snel toegang tot te opereren plek
* alles goed in beeld te brengen
* weinig weefselschade
* snel herstel
* nauwelijks litteken vorming
Op lange termijn:
* veel minder kans op artrose (nieuwbeen vorming) in het geopereerde gewricht
* meer kans op een goede sportcarrière “
Ook paarden die moeilijk/niet drachtig kunnen worden,vaak last hebben van koliek of de luchtwegen,staart/maneneczeem, ondefinieerbare kreupelheden,verwondingen door trauma,datum van castratie ,influenzabesmetting en ziekteverloop,miskraam,schijndracht ,verklevingen van de baarmoeder/eierstokken enz enz enz zijn dan in één oogopslag te herkennen.
Veeartsen hebben helaas vaak een(financieel) belang bij een goede “band “met de fokkers en zullen deze paarden al snel goedkeuren voor ons ‘leken’ die niet altijd financieel draagkrachtig zijn om alle benen te laten röntgenen,tenzij de verzekering dit eist vanwegen de hoge prijsklasse en het verzekerde bedrag.In de hogere prijsklassen zijn x-foto’s vaak inclusief het aankoopbedrag overigens.
Een “wereldpaard” met OCD zal uiteindelijk toch ook in de problemen kunnen komen?
Ik las ook ergens dat bij wilde paarden geen OCD voorkomt…
Gewoon alles registreren(EEG) ,eerlijk en zuiver ,op de lange duur kunnen we dan echt trots zijn op ons hollandse/europese fokprodukt en sperma en wij paardenkopers en afnemers van sperma staan niet voor verdrietige verrassingen!
Uiteindelijk is het de keuze van de fokker welke hengst die gebruikt. Als mijn buurjongen in het water spring, hoef ik dat nog niet te doen. Zo is het hier ook. Als het kwpn deze hengst goedkeurd dan is dat prima, de fokker heeft nog wel altijd zelf de keuze. De grenzen zijn open, ook hengsten elders goed gekeurd zijn te gebruiken en dan kun je ook nog gewoon je te bekomen veulen registreren bij het kwpn. In het B-register zelfs van hengsten die niet eens zijn goedgekeurd of in een niet erkend stamboek goedkeuring hebben gevonden.
Het maakt allemaal nietzoveel uit, en misschien blijkt de keuze van deze ‘C’ wel heel positief. Je weet het uiteindelijk pas na jaren.
Het draait overal om de balans.
Dat geldt bij de bouw van het paard , de bewegingen, het karakter en temperament etc.
Maar dat geldt ook voor het gebruik van een paard tijdens het rijden, de voeding………….
maar ook mbt. de fokkerij / selectie instrumenten.
Om balans te kunnen bewaren moet je overzicht kunnen houden.
In dit geval overzicht op exterieur-, bewegings-en prestatie ontwikkelingen binnen de populatie.
Een aspect van het onderdeel prestatie ontwikkeling is de gezondheid en levensduur .
Hierin kunnen paarden met goede rontgenfoto s een positieve rol spelen, alhoewel het percentage kreupelheden ontstaan door schade in de weke delen, een veelvoud is van kreupelheden ontstaan door botproblemen!!!
Toch hebben de stamboeken het resultaat van de rontgenfoto s zeer nadrukkelijk als selectiecriterium meegenomen!!
OCD is slechts weer een onderdeeltje van de gecontroleerde botstructuur.
Het optreden van OCD heeft een overwegend niet erfelijke oorzaak.
De genetische aanleg is zeker aanwezig maar nadrukkelijk voor minder dan de helft.
Dan blijkt ook nog dat hengsten met OC(D) soms op dat onderdeel veel betere nakomelingen te kunnen geven dan hengsten die op foto s helemaal top zijn.
Wat is dan wijsheid, waar ligt dan de juiste balans?
Hebben we niets meer te wensen of te verbeteren in de fokkerij, dan zal de keuze voor 100% uitsluiting van C hengsten gauw gemaakt zijn.
Maar de waarheid is heel anders.
In het dressuur segment hebben we sterk te maken met bloedvernauwing verlies aan draagkracht, verlies aan takt , achterbenen die achter de massa geplaatst zijn , verlies aan koelheid bij een hoog temperament etc.
In het spring segment is ook op het vlak van rijdbaarheid, correctheid, bewegingen, souplesse en temperament nog het nodige te winnen.
Het KWPN heeft veel tijd en moeite gestopt in het proberen te ontwikkelen van een OCD index.
Dat is buitengewoon te loven!! Jammer alleen dat het er nu nog niet is.
Het getuigt dus van moed, kennis en inzicht om het besluit te nemen om enkele C hengsten toch goed te keuren!!
Het artikel van Jacques Maree is dus de spijker op zijn kop.
Het draait allemaal om het behouden van de balans.