Het KWPN publiceerde onlangs in verenigingsblad In de Strengen een aantal fokadviezen en mijn oog viel op een artikel voor een Heartbreaker x Concorde-merrie. De eigenaar gaf zelf aan dat hij onze hengst Dexter R op zijn lijstje had staan en wilde graag de mening van het KWPN hierover weten. Tot mijn grote verbazing werd Dexter R als zoon van Namelus R (v. Concorde) afgeserveerd voor deze merrie door de inspecteurs, omdat het product dan tweemaal het bloed van Concorde in de derde generatie van zijn of haar pedigree zou krijgen.
Eerder liet een spreker op een regiovergadering van het KWPN zich ook al negatief uit over lijnenteelt. In het artikel in In de Strengen is lijnenteelt, bij mijn weten voor de eerste keer, openlijk ontmoedigd door het KWPN terwijl het vooralsnog geen officieel geïmplementeerd beleid is. Daarom vroeg ik een gesprek aan met de desbetreffende inspecteurs, want ik vind dat een individuele fokker vrij moet zijn om lijnenteelt toe te passen.
Verantwoorde lijnenteelt
Op Stal Roelofs maken wij al generaties lang gebruik van bewuste lijnenteelt en dit bracht ons heel veel goeds. Op deze manier brengen wij onze beste stammen bijeen en mede daardoor meerdere malen de combinatie Joost/Abgar xx. Sinds kort krijg je op de website HorseTelex de lijnenteeltcoëfficiënt te zien van paarden of aanparingen, dat is een objectief meetinstrument. Over het toelaatbare percentage kun je discussiëren, naar mijn mening is een lijnenteeltpercentage tot vijf procent nog zeker verantwoord. Bij de combinatie van Dexter R en de eerder genoemde Heartbreaker x Concorde-merrie kom je uit op een percentage van 3,64. Onze hengst Tolan R heeft een inteeltpercentage van 4,04 en Dexter R en diens volle zus Beau Rubertha R zitten met hun 4,33 ook nog ruim onder de 5%-grens.
Ook bij hengsten als Arthos R en Zazou R maakten we bewust gebruik van lijnenteelt. Onze top elitiemerrie Bright Termie R (Rubert R x Voltaire) is bij ons eigenlijk de enige uitzondering op de regel, zij voert een lijnenteeltpercentage van 7,34. Bij haar kozen we dan ook bewust voor totale outcross, door een aanparing met de Holsteiner Colman is het inteeltpercentage in één keer gezakt tot 2,17 procent. Het product van deze aanparing liep dit jaar mee in de kampioenskeuring van het KWPN.
Eigenschappen vastleggen
Vanaf het begin af aan heeft Stal Roelofs een geheel eigen visie gehad en altijd vastgehouden aan de oude Groninger prestatiestammen. In die stammen liggen karakter, gezondheid en vruchtbaarheid verankerd en door het combineren van deze stammen worden deze eigenschappen extra vastgelegd.
Wij gebruiken lijnenteelt op een bewuste manier en dat is heel wat anders dan lukraak inteelten. Bij inteelt kan de gezondheid en vruchtbaarheid in het gedrang komen, dat is onder meer bekend bij de Friezen. Er is nooit uit onderzoek gebleken dat dit bij lijnenteelt ook het geval is en bij ons op stal behalen we uitsluitend positieve resultaten met onze formule. De merries worden er fokvaster van, de producten zijn meer uniform en daardoor kan je gerichter aanparen.
Lijnenteelt is ook niets nieuws, bij diverse stammoeders binnen onze fokkerij zijn meerdere dezelfde voorouders aan te treffen in de pedigree. En bij rasfokkerijen zoals de volbloeden en Friezen is het hele ras ontstaan dankzij lijnenteelt. De warmbloedfokkerij is geen rasfokkerij en daardoor kunnen we altijd niet-verwante hengsten gebruiken om het inteeltpercentage verantwoord te houden. De successen van de fokproducten van Stal Roelofs zijn voor mij het levende bewijs dat lijnenteelt, ook op de langere termijn, werkt.
Eenduidig beleid
Het gesprek met de inspecteurs van het KWPN heeft inmiddels plaatsgevonden en zij lieten weten in principe niet tegen lijnenteelt te zijn. In het eerder aangehaalde voorbeeld vonden zij de keuze voor Dexter R met name niet geschikt omdat de merrie, dankzij de voorouders Heartbreaker en Concorde, in het vierkantsmodel stond en dat dit door het dubbel vastleggen van Concorde bevestigd zou worden. Gelukkig adviseren ze Dexter R wel regelmatig voor andere merries.
Ik vind het belangrijk dat het KWPN eenduidig is in het beleid wat betreft lijnenteelt en de fokkers de vrijheid geeft die ze verdienen. Nogmaals, onze ervaringen met bewust toepassen van lijnenteelt zijn uitsluitend positief en het is beslist geen nieuw verschijnsel binnen de warmbloedfokkerij. Het bracht de fokkerij van Stal Roelofs zeker naar een hoger plan.
Roeland de Kruijf, bedrijfsleider van Stal Roelofs.
Deze opinie verscheen vrijdag 13 april 2012 in De Paardenkrant
Het woord lijnteelt wordt gebruikt als in feite inteelt wordt bedoeld.
Bij het berekenen van het inteeltpercentage oftewel inteeltcoefficiënt is van belang om erbij te vernoemen welke methode gebruikt wordt (meestal is dat Wright’s), en over hoeveel generaties het berekend wordt.
Inteelt over 10 generaties berekend zal een ander (meestal hoger) percentage geven dan over 5 generaties.
Wellicht interessant: http://www.highflyer.supanet.com/coefficient.htm
En hoe zit het dan met de KWPN tuigpaarden?
Of meet KWPN (weer) met 2 maten?
Goed die laatste zin te lezen.
Goede fokkerij kan niet zonder lijnenteelt. De ‘out-cross’ en ‘monkey with the typewriter’ methoden van fokken geven soms mooie toevals treffers maar brengen de fokkerij niet naar een hoger plan. Voorwaarde is wel dat fokkers ervaren zijn en een ethische benadering hebben.
Voorts houdt lijnenteelt genetische diversiteit beter in stand, mits het door verschillende fokkers naar eigen inzicht uitgevoerd kan worden en niet door een overkoepelende organisatie opgelegd of voorgeschreven wordt. Zonder lijnen teelt wordt alles uiteindelijk een grote genetische eenheids soep met weinig diversiteit.
Hier een pleidooi voor de lijnenteelt: http://www.lusitano-nederland.nl/Forum/content.php?26-Inteelt-goed-of-slecht
Inteelt percentages zeggen weinig, alleen wat over mogelijke homozygositeit maar niets over de aanwezigheid van slechte (recessieve) genen. Die laatsten vormen het echte probleem.
Jan
Iedere succesvolle (sub)populatie is ontstaan door nauwe inteelt en lijnenteelt.
Kijk b.v. maar eens hoe de Hannoveraner populatie is opgebouwd.
Velen denken dat inteelt leidt tot verzwakking en degeneratie.( Dat zou kunnen als je bij de selectie onvoldoende kennis van zaken hebt.)
Inteelt en lijnenteelt is een natuurlijk gegeven in de voortplanting bij paarden in de natuur.
De dominante hengst dekt na twee jaar zijn eigen dochters, zijn eigen moeder en zijn eigen halfzusters. Inteelt hoort dus bij de levensvorm van het paard. Slechts een heel enkele keer krijgt een compleet vreemde hengst de kans zich voort te planten. Dan is er tijdelijk sprake van een outcross.
Daarna herhaalt zich het proces van inteelt weer.
In dit voortplantings systeem overleven paarden in de natuur blijkbaar het beste, anders had er door toedoen van de evolutie een ander systeem bestaan.
Stal Roelofs is er een duidelijk voorbeeld van dat hoe langer ze lijnenteelt bedrijft, hoe groter hun succes wordt. En het beste van hen gaat nog komen!
Prachtig om te zien hoe deze fokkerij zijn eigen identiteit/ uniformiteit krijgt.
Het is onnodig om te vermelden dat ik het geheel eens ben met de opvattingen van Roeland de Kruijf
Sjaak Hoedjes