Zangersheide-jurylid Luc Tilleman verdedigt zijn royale goedkeuringsbeleid door te stellen dat de fokker zelf toch wel selecteert. Heeft Tilleman gelijk, of ondergraaft hij de waarde van zijn ambt als jurylid door alles maar aan de markt over te laten?
Van: Paardenkrant-Horses.nl
Aan: Kyra Swelheim, Nico Schulpen, Koos Poppelaars
Van: Kyra
Er worden te veel jonge hengsten goedgekeurd, bij welk stamboek dan ook. Het probleem zou volgens mij kunnen zitten in de concurrentiestrijd tussen de stamboeken. Als je hengst vroeger goedgekeurd werd bij Zangersheide, het KWPN of in Holstein was dat heel wat. Tegenwoordig staat op elke hoek van de straat een goedgekeurde hengst. Als het stamboek wil dat fokkers weer jonge hengsten gaan gebruiken, zullen ze strenger moeten zijn bij de uiteindelijke goedkeuring. Fokkers zien nu door de bomen het bos niet meer. Daarbij heeft het geen nut om zoveel hengsten bij voorbaat goed te keuren als ze later toch geen kans krijgen. Ik heb sterk mijn vraagtekens bij het testen van hengsten op jonge leeftijd in een zwaar verrichtingsonderzoek. Doe zoiets pas een half of driekwart jaar later in een korte periode van drie weken als jonge hengsten testbaar zijn. Wil je de fokkerij vooruit helpen, dan zal de hengstenkeuringscommissie de afstamming wel mee moeten nemen bij de selectie. Bepaalde hengsten zullen hierdoor afvallen, maar bij twijfel kunnen ze twee jaar later terugkomen. Keur alleen extreem goede nakomelingen van hengsten die onze fokkerij nog jaren kunnen bedienen. De fokkers selecteren zelf de zonen van de stempelhengsten waar ze wel mee willen dekken, daar heeft Tilleman gelijk in.
Van: Nico
Selectie van hengsten voor de fokkerij is gericht op het fokdoel: de 5* Grand Prix. Het Grand Prix-niveau wordt gemiddeld bereikt op tienjarige leeftijd, door een kleine selecte groep. De stamboeken selecteren hun jonge hengsten op een leeftijd van ruim twee jaar, nog ver verwijderd van het uiteindelijke doel. Het gegeven dat F = G +E (fenotype = erfelijke aanleg + milieu / 100 = 20 + 80) maakt het selecteren, zover van het fokdoel verwijderd, intens moeilijk. Bij de jonge hengsten die een gedegen voorbereiding hebben gehad wordt meer op het milieu dan op de erfelijke aanleg geselecteerd. Ondanks de aanlegtesten en de diverse selectiemomenten lukt het slechts beperkt om de jonge hengst te selecteren die we zoeken. Gedegen selectiemethodes toegepast ten spijt, blijken stamboekorganisaties die anders selecteren het niet minder te doen. Streng selecteren op jeugdige leeftijd geeft geen garantie op een succesvolle fokkerijcarrière op latere leeftijd.
De best verervende hengsten hebben uitzonderlijk in de sport gepresteerd en zijn vaak via zijwegen de fokkerij in gestroomd, die werden gemist in het selectieproces. Het gevolg is dat ze daardoor weinig in de merriestapel voorkomen. Fokkers veranderen, de fokkerij professionaliseert en mondialiseert, daar zul je anders mee om moeten gaan. Fokkers verdiepen zich in hun vak, maken hun keuzes. De hengstenkeuze is een mondiale keuze en daagt de fokkers uit om het creatieve proces van fokkerij vorm te geven.
Van: Koos
Ik geef de heer Tilleman volledig gelijk. De wereld van de fokker is veel groter geworden via internet mede door media als HorseTelex, ClipMyHorse et cetera. Alles is online te volgen en hierdoor is de gemiddelde fokker veel beter in staat om zijn hengstenkeuze te maken dan vroeger. Als een hengst niet goed genoeg is, zal deze snel geen merries meer krijgen. Een stamboek als Zangersheide staat bekend om zijn kwaliteit en service naar de leden toe. Daarbij wordt alles gedaan om de leden een zo goed mogelijk podium te bieden om hun fokproducten te vermarkten en te tonen aan het publiek. Het aantal leden en het aantal ingeschreven veulens stijgt, dus blijkbaar gaat er iets goed net over de grens. De hengstenkeuring moet men dus ook zien als een promotiemoment van het stamboek. De AES-hengstenselectie is inderdaad iets te veel van het goede, maar ook binnen dit stamboek stijgt het aantal inschrijvingen van veulens gestaag door hun laagdrempelige instap. Dit stamboek benadert de markt vanuit een andere hoek en zo blijkt dat hier dus ook behoefte aan is. Het is zeker dat niet alle goedgekeurde hengsten stempelhengsten gaan worden en meerdere zullen zelfs nooit een merrie dekken. Maar beter een hengst te veel keuren dan er eentje missen zou ik zeggen.
Deze Info@ verscheen woensdag 22 maart in De Paardenkrant. Nog geen abonnee? Sluit dan hier een (online) abonnement af.
Als ik kijk naar de eigen hengstenstapel van Tilleman, dan kan ik constateren dat een zeer groot gedeelte ervan niet goedgekeurd had hoeven worden. Als maatstaf neem je dan de prestaties van de nakomelingen in de wedstrijdring. Zijn schoonvader had dat beter voor elkaar met bv Lys de Darmen, Maar dat was dan ook meer een hengstenhouder dan een “snelle jongen” in de handel. Tilleman is gewoon een handelaar met sportpaarden op stal die nog een “klokkespel” eronder hebben hangen. Dit zegt genoeg over de waarde van zijn selectie beleid.
Zoals Luc Tilleman zegt, de fokker beslist toch.
Hetgeen de goedkeuring in mijn ogen voor dient is om te zorgen dat de hengsten die mogen dekken gezond zijn.
Ik kan een paard nog zo goed vinden, röntgen-ogen heb ik niet en daar ligt dan de taak van het stamboek vind ik.
Daarom ook dat wij, al schrijven we alles OLD in, bijna altijd (dressuur)hengsten gebruiken die ook ofwel KWPN, ofwel Deens, Belgisch of Zweeds goedgekeurd zijn.
Dus, is de hengst gezond en bovengemiddeld getalenteerd, geef em een dekbrevet. Is hij goed genoeg, of komt hij uit een nest dat goed genoeg is, zal hij wel z’n merries krijgen!
Het is al diverse keren gebleken dat de hengstenkeuringscommissie er goed naast zat met de beoordeling van hengsten en de laatste jaren lijkt het er zeker bij de dressuurpaarden op dat de hengsten leuk met hun voorbenen moeten zwaaien en wat er achter gebeurt (weinig tot niks) en dat ze een rug als badkuip hebben, daar kijken ze niet naar. Ik denk dat er veel fokkers zijn met veel kijk op een paard en dat die de juiste keuze voor hun merrie kunnen maken. Afgelopen jaar was veelgehoord commentaar dat er in de merrielijn te weinig sport of predicaten aanwezig waren, waardoor de hengst alsnog werd afgewezen. Ik kan heel goed begrijpen dat veel fokkers hun merries niet aanbieden, omdat er vaak op naam en afstamming geselecteerd wordt, dus die merries hebben geen premie, maar kunnen vele malen beter zijn dan de merries die wel geprimeerd zijn. Dan nog de sport: niet iedereen heeft de middelen om een paard in de sport uit te laten brengen en laten we eerlijk zijn: ook in met name de dressuur wordt er ook gekeken naar wie er op het beestje zit en als je de juiste connecties hebt, heb je een merrie met sport achtergrond, maar hoe waardevol is die achtergrond? Is het omdat het een goed dier is of is het omdat het juiste poppetje even is ingehuurd die het paard een stoomcursus kunstjes doen heeft gegeven en op naam van de ruiter aan de gewenste klassering is gekomen? Hoe waardevol is de sportachtergrond van de hengsten op zo’n moment? Laat de keuringscommissie lekker keuren en zeggen wat ze er van vinden, maar laat de keuze van de hengst aan de fokker over. Ook als het een hengst is, die door geen commissie gezien is.
@ Sven, ik weet niet of je iets met springpaarden hebt maar waarschijnlijk niet anders zou je de kwaliteiten van Luc Tilleman zijn hengsten wel naar waarden weten te schatten! Zelfs Luc zijn mindere goden/hengsten springen op plus 1.40 niveau of hoger als ze de leeftijd daarvoor hebben… Luc is meer dan alleen een snelle jongen, als je de lijst hengsten en sportpaarden ziet die deze man al verhandelt heeft dan kun je alleen maar vast stellen dat Luc een echte paardenman is! en Sven als je nog eens de behoefte hebt om iemand onderuit te halen, ben dan een echte vent en zet op zijn minst je volledige naam bij je reactie!!!
Uiteindelijk zullen er maar een zeer beperkt aantal hengsten overblijven die “de kost verdienen”. De rest beperkt veelal de vooruitgang. De fokker die een oog voor de juiste heeft zal het goed doen, de rest zal vooral “indexfokker” zijn. En wat is een index waard van een dier dat geen nakomelingen of sportprestaties heeft?
Er is volgens mij wel een manier om beter te selecteren. Dat kan door de veelbelovende hengstveulens van een jaargang per stamboek al na het spenen samen te brengen. Dan kun je ze over een periode van ruim twee jaar samen zien opgroeien, vergelijken en selecteren. Dan moet je natuurlijk wel een opfokbedrijf open stellen waar de selectiecommissie regelmatig komt vergelijken en de verzorgers dagelijks goed kijken. Dat is volgens mij de beste manier om de kaf van het koren te scheiden.
De leden van de hengstenkeuringscommissie zijn altijd kundige paardenmensen maar wel van vlees en bloed.En met een kleine commissie die erg goed samenwerken ga je een bepaalde richting op.
In het boek stempelhengsten van Gert van Veenlees je al dat bijna alle stempelhengsten bij hun goedkeuring omstreden waren en maar net aan geaccepteerd werden. Juist veel hengsten die bij hun goedkeuring al bijnamen als de x factor of professor kregen en met bijna een 10 voor de aanleg werden ingeschreven haalden nooit de top. En de eigen prestaties zijn essentieel om te slagen als fokhengst kijk maar naar de topverervers. Het kwpn keurde in het verleden weinig hengsten goed en dat was goed want een strenge selectie zou het verschil maken. Dit werkt enkel als je weet of je de goede geselecteerd heb en dat weet je met jonge hengsten nooit. Een grote groep geeft dus meer kansen op een topper. De hengsten folders vallen weer op de mat en de ene hengst is nog beter dan de andere. Maar als je de folders van 10 jaar terug er weer eens bijpakt zie je dat er weinig van overgebleven is. In een fokkerij op hoog niveau is een kort generatie interval ook helemaal niet belangrijk of er moet een paard komen wat 3 meter kan springen dan is er nog voldoende ruimte voor verbetering. Het is nog altijd zo dat een fokhengst koop je zelden ,die blijk je later te hebben!
Volgens mij is het een mode van de stamboeken om zoveel mogelijk hengsten te keuren, maar gezien de hengsten die ze goedkeuren heb ik wel eens mijn twijfels over hun kwaliteiten als fokpaard. Ik hoop dan ook niet dat het inkomsten plaatje voor de stamboeken van die vele goedkeuringen en rol speelt, want dan zijn ze in ieder geval de verkeerde weg ingeslagen allemaal.
Beste Harrie Theeuwes, zonder op jouw geprikkelde reactie in te gaan kan ik stellen dat de hengsten van Tilleman maar bar weinig hebben gebracht, alleen Toulon heeft hier en daar wat nakomeling die daadwerkelijk het 1.60 foutloos rond kunnen komen (Elky en Toulago. Toulon is een beetje de Indoctro van Belgie zullen we maar zeggen). Maar deze heeft ook veel merries gehad natuurlijk. Daarbij is het ook opvallend dat Tilleman geen waardige Toulon opvolger heeft staan en de Toulon zoons die hij had ( 5 jaar terug ) zijn alweer vertrokken, waren ook zomaar goedgekeurd zullen we maar zeggen. Hengsten die minder hebben gedekt en goed vererven zoals Flamenco de Semilly, Malito de Reve, Limmerick, Lord Pezi, Corland, Catoki, Untouchable ( hors la loi ) etc daar heb ik veel respect voor. Ik ben een grote fan van Kannan. Met bloedmerries geeft hij DE toppers! Nu heb ik het over Toulon gehad, daarmee geef ik aan dat de rest niet eens het bespreken waard is qua importantie (Toulon had zelf ook moeite in het 1.60 en als hij een keer foutloos bleef dan werd het breed uitgemeten !). Ik heb genoten van het ritje van u met Chatman in de Brabanthallen lang geleden. Vervolgens onder Philippaerts en ineens was het gedaan met hem. Ik ben blij dat ik niet met hem gedekt heb, ook al reed u de hengst zelf wel mooi rond. Ik ben geen mode fokker en ben erg kritisch wat betreft de hengsten. Ook die van Tilleman, ook al springen ze 1.40. Vererven moeten ze, het liefst het hoogst haalbare 1.60 dus!