In onze rubriek 'Het springweekend van Marcel Dufour' blikt voormalig topruiter en Horses-medewerker Marcel Dufour terug in de tijd en vooruit. Deze week in editie 14 van 2024: 'I have a dream': een allesomvattend plan om de paardensport naar een hoger niveau te tillen.
Met regelmaat is de toekomst van de hippische sport een onderwerp dat besproken wordt en waar ook veel filosofieën op losgelaten worden, De rode draad is dan nagenoeg altijd een drietal vraagstukken.
- Hoe houd je de opleiding van een paard betaalbaar voor fokkers c.q. eigenaren?
- Hoe stimuleer je dat de jeugd voor hippische sport kiest?
- Hoe bevorder je good horsemanship?
In een artikel las ik dat Egbert Schep zegt het steeds moeilijker te vinden om paarden goed opgeleid te krijgen en dat de meeste toppaarden gemaakt worden en niet geboren. Dat is natuurlijk een waarheid als een koe en als iemand met de kennis en ervaring als Egbert Schep dat constateert dan kun je gerust aannemen dat het zo is. Egbert Schep is een ‘ouwe rot’ in het vak en heeft alles al meegemaakt. Van de cowboytijd tot aan de ultieme professionaliteit waarmee de sport heden ten dage bedreven wordt, met alle bijbehorende voor- en nadelen.
Communicerende vaten
De oplossing zit in mijn ogen in het samenbrengen van diverse factoren die niet zonder elkaar kunnen. Fokkers/eigenaren, investeerders en goede opleiding van ruiters en paarden.
FOKKERS EN EIGENAREN
Voor fokkers en eigenaren lopen de kosten om paarden op te leiden en uit te laten brengen op wedstrijden steeds meer op. Buiten het onderhoud van het paard dat de laatste jaren explosief gestegen is door allerlei inflatiecorrecties en verhogingen van o.a. BTW en grondstoffen. Als je daar dan ook nog bij optelt wat het kost om een capabele ruiter te betalen en de bijkomende kosten dan zit je al heel snel op een bedrag dat rond de 1000 euro per maand hangt. Je hoeft geen Einstein te zijn om uit te kunnen rekenen dat dat gewoonweg voor veel fokkers en eigenaren niet is weggelegd en daarom ook veel fokkers op achterstand zet.
Met als gevolg dat ze dan bijna niet anders kunnen dan een jongen of meisje uit de buurt hun paard(en) te laten berijden en opleiden. De grootste ‘schade’ aan paarden wordt in mijn ogen in die tijd veroorzaakt. Niet omdat de mensen die erbij betrokken zijn onwillend zijn. Integendeel zelfs, ze doen het allemaal met de beste bedoelingen maar het is nu eenmaal zo wat Egbert Schep zegt, de meeste capabele ruiters zitten liever niet op een jong paard en als ze het wel doen hangt daar een fiks kostenplaatje aan.
Daarbij wordt ook erg onderschat hoe belangrijk juist die eerste fase is in de opleiding van een springpaard. Daar wordt de fundering gelegd waar later op gebouwd moet worden. Dit kun je bereiken door hele capabele ruiters in te huren of hele capabele trainers. Een goede ruiter weet wat die doet en heeft geen trainer meer nodig en een goede trainer heeft geen hele goede ruiter nodig om een paard toch een goede opleiding te geven. Maar ook het inhuren van zo’n trainer is kostbaar dus of het nu linksom of rechtsom is, de gemiddelde fokker of eigenaar zal fiks in de buidel moeten tasten wil hij of zij dat hun paard(en) een goede start krijgen.
STIMULEREN VAN DE JEUGD
Als je niet genoeg jeugd hebt heb je automatisch ook niet genoeg aanwas in de top. Om een vergelijking te maken, in het Belgisch kampioenschap voor Children deden er 35 mee, in Nederland 19. Bij de junioren in België 50 deelnemers, in Nederland 30. Bij de young riders is het verschil minder groot, in België 34 en in Nederland 17, maar desondanks is er ook daar verschil. In België wonen 11,5 miljoen mensen, in Nederland 18 miljoen. Iets gaat hier fout en die trend MOET gekeerd worden. We moeten in Nederland dus stimuleren dat de jeugd meer voor de springsport gaat kiezen. Maar dat kan alleen als je de drempel laag houdt. Vooral financieel moet die drempel laag zijn want het kostenplaatje is reden nummer een dat kinderen überhaupt niet beginnen met rijden.
En de oplossing is…
Een hechte samenwerking tussen diverse partijen samenkomend in een opleidingsinstituut voor ruiters en paarden.
Om te beginnen de fokkers en eigenaren. Aan hen wordt geboden een professionele en vakkundige opleiding van hun paarden voor een zeer betaalbaar tarief. Ga ervan uit dat een gemiddeld paard 300 euro per maand kost als men die thuis houdt en laat rijden door iemand uit de buurt. Dat is dan ook het bedrag dat ze zullen betalen aan het opleidingsinstituut. Daarvoor krijgen ze terug dat hun paarden professioneel worden getraind, bereden en uitgebracht op wedstrijden. Vereiste is wel dat het paarden zijn die zadelmak zijn en minstens een klein beetje bereden.
Een fokker of eigenaar die interesse heeft neemt dan contact op met het instituut en er wordt een afspraak gemaakt voor het bekijken van het aangeboden paard door een keuzecommissie. Als die commissie het paard in kwestie goed bevindt dan wordt er een afspraak gemaakt tussen het instituut en de eigenaar over de prijs van het paard. Als daar overeenstemming over is dan zal dat bedrag als leidraad dienen voor de jaarlijkse veiling die aan het eind van ieder jaar wordt gehouden.
Selectie van ruiters
Om iedereen gelijke kans te geven zal er een selectiewedstrijd plaatsvinden waar alle ruiters tot bijvoorbeeld 21 jaar aan mee mogen doen. De keuzecommissie zal dan na afloop daarvan een groep van bijvoorbeeld 10 ruiters selecteren die allen een uitnodiging krijgen om het eerste opleidingsjaar te volgen.
Zij krijgen dan ieder een set paarden ter beschikking en ze zullen dan onder toezicht van professionele internationale springruiters en trainers die paarden berijden en uitbrengen op wedstrijden. Aan het eind van het jaar zal dan een beoordeling plaatsvinden waar een deel van die groep uitgenodigd wordt om ook het tweede opleidingsjaar te volgen en een deel zal afvallen en vervangen worden door weer nieuwe ruiters en amazones die zich op de selectiewedstrijd hebben laten zien.
Aan de selectiewedstrijden kan iedereen meedoen die enigszins paard kan rijden en jonger dan bijvoorbeeld 22 jaar is. Ze hoeven niet per se al veel gesprongen te hebben want de belangrijkste eis is dat het ruiters zijn die over het talent beschikken om springruiter te worden. De keuzecommissie van het instituut bestaat uit louter internationale ruiters en trainers, die pikken de talenten er makkelijk uit. Zelfs al krijg je geen uitnodiging voor het vervolgjaar dan nog heb je zoveel kennis opgedaan in het eerste jaar en weet je de basis van hoe je een paard logisch en goed opleidt. Als die dat dan later weer doorgeven aan hun leerling(en) is er een wereld gewonnen.
Sponsoren en participanten
Uiteraard kan iedereen op z’n vingers natellen dat je dat niet georganiseerd krijgt van maar 300 euro per maand per paard. Dat is waar de sponsoren c.q. participanten in het spel komen. Een participant of sponsor kiest een (of meerdere) paard(en) uit en betaalt daar per paard 300 euro in de maand voor.
Aan het eind van het jaar vindt de veiling plaats en als een paard dan meer opbrengt dan het basisbedrag dat met de eigenaar was afgesproken aan het begin van het jaar dan deelt daar de participant middels een vastgestelde verdeelsleutel in mee. Brengt een paard minder op dan moet de participant zijn of haar inleg zien als een sponsoring aan een heel goed doel.
Hier is ook een schone taak weggelegd voor bijvoorbeeld de KNHS en het KWPN. Dat zijn investeringen waarbij het mes aan diverse kanten snijdt. Jeugd krijgt een betaalbare kans om onder top begeleiding de springsport te leren en fokkers krijgen de kans om tegen redelijk tarief hun paarden bereden te krijgen onder begeleiding van ervaren professionals die hun sporen meer dan verdiend hebben.
Transparantie en moderne media
We leven in een tijd van multimedia en het zou dom zijn om die niet te benutten. 24/7 zullen diverse camera’s op het terrein hun beelden uitzenden opdat eigenaren, ouders en andere geïnteresseerden dagelijks mee kunnen kijken naar de vorderingen van hun paarden en/of kinderen. Ook voor potentiële klanten voor de veiling is het heel behulpzaam om een paard een jaar lang te kunnen volgen zodat je aan het eind precies weet wat voor vlees je in de kuip hebt en het kopen op deze veiling geen gokken meer is maar wetenschap.
Misschien ben ik een dromer maar dit zou ik graag een jaar willen uitproberen. Diverse ruiters en trainers van naam en faam heb ik hier al over gesproken en zonder uitzondering waren ze allemaal bereid om of zitting te nemen in de commissie en/of middels gastlessen te geven, hun steentje bij te willen dragen. Voor zover ik weet bestaat zo’n nauwe samenwerking nergens en zouden we een prachtige pioniersrol kunnen vervullen.
Kwaliteit wint altijd
Mijn heilige overtuiging na zo’n 45 jaar trainen van springpaarden is dat als je alles correct doet dat je van ieder paard een correct springpaard kunt maken. De een zal beter worden dan de ander maar braaf en goed gereden zullen ze allemaal zijn en hebben daardoor meer waarde dan ze aan het begin van het jaar hadden. Het eerste jaar van zo’n opleidingsinstituut voor ruiters en paarden is gelijk ook het moeilijkste jaar. Als dat lukt dan denk ik dat dit een formule is waar we nog vele jaren mee vooruit kunnen en die ieder jaar breder wordt en nog meer toevoegt aan de prachtige sport die de springsport is.
Bijzondere tijden vragen om bijzondere oplossingen en als iedereen de koppen bijeen steekt dan geloof ik dat dit een begrip gaat worden in de toekomst waaruit vele topruiters en toppaarden zullen worden voortgebracht. Laat maar horen in de comments of er fokkers, eigenaren en participanten zijn die zo’n pilot een jaar uit zouden durven proberen. Er is maximaal plaats voor 40 paarden het eerste jaar.
Marcel Dufour
Beste Marcel
Prima initiatief, ik zie hier wel wat in.
Als fokker /eigenaar zou ik vantevoren ook de keus willen krijgen om niet te willen veilen.
En zelf participeren.
In de basis vind ik dit een goed plan. Omdat een van de doelstellingen het stimuleren van de jeugd tot het paardrijden betreft lijkt mij de verkoop van die paarden al na 1 jaar daarmee in strijd. Die jonge ruiters moeten gemotiveerd blijven. Wanneer je een goed paard ter beschikking hebt is het juist een stimulans om door te trainen.
Ben benieuwd,
Luc Schelstraete
@AntonSpikker In dat geval moet je dan als fokker bij de veiling zelf het hoogste bod uitbrengen. Deze formule werkt alleen als drie-eenheid. Als je dan een peiler als veilen weglaat dan komt dat er in principe op neer dat je een paard hebt laten opleiden voor 600 euro per maand. Op die manier zal het opleidingsinstituut zelf geen lang leven beschoren zijn.
@LucSchelstraete Sterker nog, dat zou een van de doelstellingen moeten zijn om hele talentvolle paarden niet te veilen maar om dan opnieuw met de eigenaar om de tafel te gaan zitten en een nieuwe afspraak te maken over een vervolgjaar. Daar worden dan alle partijen beter van.
Dat was waarom ik aangaf het eerste jaar als het moeilijkste jaar te zien.
De bottleneck die ik zie en waarop in bovenstaand artikel geen antwoord wordt gegeven is de bezoldiging van de ruiters. Vanzelfsprekend is het fantastisch om in een stimulerende omgeving met fijne paarden en goede trainers aan het werk te gaan. Maar over het algemeen zullen ruiters tussen de 16 en 21 jaar die zich volledig op de sport richten toch ook een inkomen moeten genereren. Daar komt nog bij dat paarden op een locatie terechtkomen en de ruiters daar in de buurt moeten verblijven of moeten reizen. Net als bij dhr Schep mis ik de realiteitszin dat een ondernemende 16-jarige simpel een inkomen van rond de 1000-1500 euro per maand kan halen in bijvoorbeeld de horeca. Als papa en mama dan gewoon blijven betalen voor de sport en fijne, oudere paarden op niveau faciliteren inclusief passende training, lijkt het voorstel misschien wat minder aantrekkelijk. Echt meedoen is juist voor de voorgestelde leeftijdscategorie toch ook heel belangrijk! Goede jonge ruiters hoeven geen goud geld te verdienen, maar een redelijk inkomen is wel een voorwaarde ondanks de enorme kansen. Voor niks gaat de zon op!
@CarolineSwart Er is geen verdienmodel voor de ruiters want het is een school, geen baan. Sport kost geld en dat is voor jonge ruiters niet anders. Hier wordt ze een kans geboden om toch een opleiding te genieten als springruiter zonder dat ze daarvoor een eigen paard hoeven aan te schaffen en ook geen lesgeld hoeven te betalen aan dure instructie.
Het is, zoals Marcel zegt, op zich al een kans voor jonge ruiters om te leren hoe je jonge paarden opleidt. Dit leer je natuurlijk niet in een paar jaar, maar het idee verdient zeker een kans.
ik zou het niet beperken tot de springsport … met mijn jonge paarden (dressuur) heb ik indertijd bewust gekozen om ze bij een veelzijdige ruiter te laten beleren omdat ik dat een beter traject vond. Ze liepen tussen de hindernissen door, werden in hun waarde gelaten en hebben een klein sprongetje gemaakt. Daar werden ze nuchter van en ze liepen niet ‘opgeprikt’ in de rondte zoals je toch (nog steeds) veel met jonge dressuurpaarden ziet.
Heel mooi initiatief. Helaas zien we momenteel dat op de grotere wedstrijden alleen plaats is voor de hoogste categorieen , waardoor er ruiters rijden, die toch al het betere materiaal onder het zadel hebben. Ook zou het goed zijn als ook eens in de daluren gedacht word aan de mensen met jongere of minder ervaren paarden zodat ze ook de ervaring op kunnen doen en zo misschien wel de aansluiting kunnen maken of makkelijker kunnen promoveren naar dit hoogste niveau. Neem als voorbeeld , green valley tijdens het nk dat de small tour pony s niet verreden word. Er zijn n.l. ook ruiters die veel talent hebben, maar niet het juiste paard of pony op het goede moment . Als we het moment om kunnen draaien dat het geld het belangrijkste is, kan dit initiatief een belangrijk keerpunt zijn
Een heel goed idee. Er zijn veel personen die gesubsidieerde paarden opleidingen volgen bij AOC’s. Daar gaat veel overheidsgeld naar toe.
Een AOC zou naast de bestaande opleidingen een 3 jarige opleiding voor ruiters aan haar pakket kunnen toevoegen eindigend met een officieel diploma op diverse niveaus bv Berijder A, B en C na 1 resp 2 en 3 jaar. De opzet verder zoals door Marcel omschreven. Dus selectie vooraf van ruiters en paarden. Paarden kunnen instromen vanaf hun 4e jaar. De eigenaar betaalt de kosten van stalling fourage hoefsmid enz zoals thuis. De verzorging van de paarden wordt gedaan door leerlingen die de opleiding paardenverzorger volgen. Als de paarden geveild worden zal een gedeelte van de opbrengst bestemd worden voor de professionals die de trainingen verzorgen en de accommodatie. Om te kunnen starten is naast de subsidie vanuit de AOC noodzakelijk dat er fondsenwerving plaatsvindt bv bij het (paarden)bedrijfsleven dus bedrijven die belang hebben bij een gestructueerde opleiding voor getalenteerde ruiters en paarden.
@MJ Kochx
Dat zou misschien iets zijn voor de toekomst maar om het overzichtelijk te houden houd ik het eerst bij mijn eigen leest en dat is springen.
@Tonko Barlagen
Wat ik vooral belangrijk vind is dat de leerlingen de school verlaten met minstens een basis waardoor ze een paard met good horsemanship kunnen beleren.
@Jasper
De bedoeling is dat iedereen met interesse mee kan doen aan de selectiedagen en dan zal de keuzecommissie de besten eruit pikken.
@Co
Jij hebt helemaal begrepen wat de bedoeling is en waar het heen moet.
Precies zoals jij het beschrijft.
@marceldufour Op zichzelf snap ik het idee dat het plan tot doel heeft om ruiters te scholen in de praktijk. Is het dan ook de bedoeling om een nieuwe opleiding (met BRIN nummer) op te zetten? Voor stages geldt dat de werkzaamheden verricht door leerlingen over het algemeen een stagevergoeding kennen en deze vergoeding wordt steeds hoger. Bovendien krijgen studenten die reizen voor hun opleiding een ov kaart. Daarnaast zijn leerlingen tot 18 jaar leerplichtig en vervolgens bij ontbreken diploma kwalificatieplichtig tot hun 25e jaar (tenzij er sprake is van een baan met bijpassend inkomen). Mijn ervaring is dat op het moment veel mbo leerlingen afhaken voordat ze een diploma behalen omdat de arbeidsmarkt ongelooflijk hard trekt met name op beloning. De realiteit van de arbeidsmarkt lijkt ver weg in dit voorstel. Ook vraag ik me af wie er in levensonderhoud van de ruiters gaat voorzien? De tijdsinvestering is dusdanig dat een andere vorm van inkomen niet echt haalbaar lijkt. Ouders zijn vanzelfsprekend bereid om een dak en eten te bieden, maar in de beoogde leeftijdscategorie is toch behoefte aan meer. Het is niet bedoeld om flauw te doen hoor, maar ik zie simpelweg niet hoe dit voor de ruiters aantrekkelijk is.
@CarolineSwart Integendeel, ik wil juist feedback hebben want het kan alleen slagen als het goed gedaan wordt. Het eerste jaar zal het geen officiële opleiding zijn maar een pilot. Als dan na een jaar de evaluatie positief is dan zou het een optie kunnen zijn om er inderdaad een officiële opleiding van te maken.
Mij maakt het persoonlijk niets uit want het resultaat is hetzelfde, ruiters en paarden opleiden die daardoor een stevige basis hebben om verder te bouwen.
Voor de deelnemers aan de opleiding is er inderdaad geen betaling rechtstreeks maar wel een soort van in natura. Een jaar lang getraind worden door een team van internationale toptrainers en -ruiters is normaal gesproken zeer kostbaar, als je het al überhaupt voor elkaar kunt krijgen.
Daarbij ook nog een setje paarden ter beschikking te krijgen waarbij geen kosten zijn van aanschaf, onderhoud en wedstrijdkosten maakt dat er indirect zeker een royale vergoeding is maar het belangrijkste, dat het toegankelijk is ook als ruiters geen grote beurs hebben van huis uit.
@marceldufour Ik snap de hele grote plus die geboden wordt. Dat is zeker interessant! Als ik het goed begrijp ben je dan dus op zoek naar ruiters tussen de 16 en 21 jaar die klaar zijn met school, niet wettelijk verplicht zijn door te leren en dit voorlopig ook niet willen en/of nog niet willen of hoeven werken. Waarschijnlijk moeten deze jongeren in een acceptabele radius rond de plek waar alle activiteiten plaatsvinden wonen, want ver reizen of op kamers is kostbaar. Deze groep committeert zich dan aan ongeveer 25-30 uur per week tijdsinvestering. Dat houdt in dat er wel wat mogelijkheden zijn om daarnaast een zakcentje te verdienen. Als ouders achter het plan gaan staan dan ben je er, want uiteindelijk zullen zij de rekening pakken. Misschien een vorm van baangarantie na afloop van de opleiding bieden, dat geeft perspectief. Delen in de opbrengst van de veiling idem, iedere deelnemer 1%? Voor ouders is het dan minder kostbaar dan een hele professionele stal opbouwen voor je kind, maar je kind stimuleren ‘gewoon’ een betaalde baan te zoeken in de paardenhouderij en zoals Cor Loeffen stelt te werken en leren tegelijk, is toch aantrekkelijker voor de portemonnee. Tijd, begrip, geduld en kennis investeren terwijl je een heleboel werk verzet krijgt, ‘gewoon tegen betaling’, moet toch uit kunnen? Als de pijn ‘m zit in de betaling van werkzaamheden, waardoor (op)fokken en opleiden niet rendabel is, dan kun je toch de kosten van arbeid niet zomaar schrappen? Een instituut waar je je fokproducten als kleine fokker netjes opgeleid krijgt is een goed idee, een verlengstuk van de EPTM. Maar houden we elkaar niet allemaal heel erg voor de gek als we stellen dat fokkerij en het opleiden van jonge paarden altijd geld moet opleveren? Het is een investering en bij iedere investering geldt dat het de vraag is wat het exacte rendement is. Paarden zijn simpelweg niet zo’n hele zekere investering.
In de basis lijkt het mij een heel goed plan.
Ik zou wel willen opmerken dat de nadruk op het ontwikkelen van de jonge mensen moet blijven liggen. Niet op dat van de jonge paarden.
Want hoe belangrijk voor de eigenaren dan ook…. de jonge mensen kunnen in hun leven nog heel veel paarden een goede start geven.. en dat gun ik de paarden van de toekomst.
Hopelijk wordt er in de op te zetten opleiding ook aandacht besteed aan bewustzijns ontwikkeling. Zodat mens en paard samen in een leerproces komen wat misschien wel oneindig is.