‘Het Nederlands Elftal heeft zestien miljoen bondscoaches’, kopte een bekende krant een aantal jaar geleden toen de mannelijke stervoetballers van ons land de bal nog goed wisten te raken en de straten oranje kleurden. Dat was niet eens negatief bedoeld; de bedenker van deze titel bedoelde enkel dat heel Nederland zich met de prestaties van ‘onze jongens’ bemoeide en een mening had over de beste opstelling, de wissels, de spelers en de kwaliteiten van de scheidsrechters. Dat dit zwaar overdreven was en een goed deel van ons de ene speler niet van de ander kon onderscheiden, deed volstrekt niet ter zake. Nederland was in de ban van volkssport nummer 1 en dus beheerste wedstrijdverloop, doelpunten en missers het nieuws.
Betrokkenheid
Niemand zei: waar bemoeien al die mensen zich mee? Zelf hebben ze nog nooit op een voetbalveld van enige klasse gestaan, waar halen ze het lef vandaan om commentaar te leveren. De betrokkenheid van de toeschouwers is de enige reden dat er zoveel geld wordt betaald voor goede spelers, dat kinderen uit verre landen worden gerekruteerd en ‘profvoetballer worden’ hoog in het lijstje van jongensdromen staat. Zou er niemand kijken, dan was dat gauw over.
‘Thuiscoach’
Wanneer op vrijdagavond ruim anderhalf miljoen kijkers naar RTL4 schakelen en The Voice van start gaat, worden we opgeroepen om vooral de app te downloaden en ‘thuiscoach’ te worden. Bij de Blind Auditions wordt bij elke deelnemer onder in beeld aangegeven hoeveel procent van deze thuiscoaches gedraaid zouden zijn voor een kandidaat. Naarmate het proces vordert, wordt de mening van de bankzitter nog belangrijker: die bepaalt voor een groot deel wie van de zangers er uiteindelijk met de titel vandoor gaat.
Niemand zegt: die mensen hebben er helemaal geen verstand van, zelf kunnen ze nog geen carnavalskraker zingen zonder valse noten. Niemand zegt: waar halen ze het lef vandaan om commentaar te leveren op Ayoub, Emma of Sophia.
Paardensport
En dan nu de paardensport. Waar de tenen zo lang zijn, dat men er bijna zelf over struikelt. Toen er afgelopen week commentaar kwam op de proef van Edward Gal met zijn nieuwe paard, moesten de critici het flink ontgelden. Op de eerste pagina van Hoefslag stond een giftige column van de hoofdredacteur, waarin ze, vrij vertaald, vond dat iedereen die Gal niet waardeerde, z’n grote bek moest houden. Zelf gebruikte ze deze woorden: “Wat ik niet kan rijmen, is dat mensen die zelf nog nooit één meter in een dressuurring van niveau hebben gereden, het lef hebben om – netjes gezegd – negatief en kritisch te reageren op de performance. We hebben het hier wel over een proef die met bijna 82% is beloond door een vakkundige jury. Waar halen deze mensen het vandaan? De beste stuurlui staan aan wal, zeggen ze weleens. Maar deze mensen staan niet eens in de buurt van de wal. Eerder ergens honderd kilometer verderop, midden in een bos…”
Jij bent af
Nog afgezien van het feit dat het bos gewoon op de wal ligt en je, als je honderd kilometer van de wal bent, midden op zee zit, weten we best waarom ze hier een bòs noemt, en welke commentaren hier specifiek bedoeld worden. Niet die ene kritische noot dat bij de piaffe het achterbeen wat meer onder zou mogen treden, of dat de galop expressiever zou mogen. Nee, het gaat natuurlijk om de commentaren die aankaarten dat het paard in kwestie tekenen van ongemak of wellicht zelfs pijn liet zien. De zwaaiende staart. De vertrokken blik. De schuimende mond en de aangetrokken stangteugel. Want DAT zijn de dingen die niet gezegd mogen worden volgens de entourage van de dressuurtoppers. Laat staan dat je het lef hebt om je nog duidelijker uit te spreken en de topsport, de trainingsmethodes en de gebruikte hulpmiddelen af te keuren. Hoon zal je deel zijn. Verwijten zullen je om de oren vliegen. De meest bizarre argumenten zullen gebruikt worden om je op je plaats te zetten. Want jij rijdt niet op dat niveau dus jij bent af.
Alsof je geen bezwaar mag hebben tegen de loodzware trainingen van turnmeisjes en ballerina’s, die daar flinke lichamelijke schade bij kunnen oplopen, als je zelf niet minimaal een flikflak op een balk kunt uitvoeren. Alsof je niet mag opmerken dat boksers hersenbeschadigingen krijgen van klappen tegen hun hoofd, als je nog nooit door Badr in elkaar getimmerd bent. Alsof je geen bezwaar mag maken tegen het circuit bij Zandvoort als je nog nooit een boete voor snelheidsovertreding hebt gehad. Alsof je niet mag stemmen bij The Voice als je niet zelf minimaal een Top Tien hit hebt gescoord.
Kapot gaan
De paardensport gaat kapot door al dat commentaar, is de angst. De buitenwereld zou weleens kunnen luisteren en paardensport zielig gaan vinden. Het punt is: de paardensport gaat niet kapot door het commentaar. Die gaat kapot aan ego, geld, status en roem. Aan mensen die niet openstaan voor enig tegengeluid en blijven trainen met paarden diep achter de loodlijn, met aansnoerneusriemen die hun naam eer aan doen en paarden die nog maar nauwelijks in hun puberteit zijn aan zware proeven onderwerpen.
Niet of of
Natuurlijk, er zijn wat verbeteringen zichtbaar. En natuurlijk ontbreekt het de toppaarden lichamelijk aan niets (behalve vrijheid) en hebben de paarden in de Oostvaardersplassen het slechter. Maar dat is niet de vergelijking die we moeten maken. Het is niet OF topsport OF op een weitje wegrotten. En ja, er zitten onder de thuiscoaches ook vast hele zure types die ondanks hun dure paard er geen barst van terecht brengen. En mensen die alles zielig vinden, zelf de hoefsmid, en daardoor een Shet hebben met doorgegroeide hoeven.
Paardensport is van ons allemaal
Maar vergeet niet dat de paardensport van ons allemaal is. Dat de meesten van ons inderdaad niet in die ‘dressuurring van niveau’ hebben gereden. Maar dat dat niet betekent dat wij, die andere 95%, geen verstand hebben van paarden, hun emoties, behoeftes en natuurlijk gedrag. Daarvoor hoef je namelijk helemaal niet uit te blinken in welke discipline ook. Eenvoudigweg jarenlang leven met paarden en zoveel mogelijk kennis opdoen en daarbij openstaan voor alle inzichten is daarvoor genoeg. Denken dat verstand van paarden komt door het halen van punten en het winnen van prijzen, dat zou weleens de grootste misvatting kunnen zijn die deze discussie zo lastig maakt.
Het is tijd om de thuiscoaches serieus te nemen.
Edith Louw,
Schrijver, recreatief paardenhouder en hoofdredacteur van VrijRuiter
Ook een bijdrage leveren aan Laat je horen!? Dat kan, graag zelfs! Klik hier voor de overzichtspagina met spelregels, uitleg en alle eerdere verschenen opinies.
Thuiscoaches The Voice bij lange na niet altijd gelijk, dat ze gevraagd worden te stemmen wil niet zeggen dat ze er ook kijk op hebben. Schuim in de mond zie ik eerder als positief dan een droge bek. Bondscoach NL elftal gaf ook niets om de 15miljoen bondscoaches, staat je vrij om te roepen maar wordt er iets mee gedaan… Denk het niet. Sorry je stond op me tenen.
Chapeau!
ik ben ook zo’n thuiscoach, ben zelf met mijn beperkte talent niet verder gekomen dan ’t Z, maar heb volgens mij wel een aardig oog en laat me graag en regelmatig bijscholen.
Ik heb tijdens Jumping Amsterdam een aardige discussie gehad met DWR over de enorme score van Edward / Total US bij zijn debuut.
Foutloos was deze proef zeker niet, en als wij in de basissport de tactfouten zouden hebben die deze jonge hengst liet zien, kwamen we niet hoger dan een 4 voor het desbetreffende onderdeel. Als dit in de proef van Ed was gebeurd, had ie daarnaast toch heel veel 10’en moeten scoren om aan dit hoge percentage te kunnen komen.
Mijn criterium is altijd – word ik blij van wat ik zie (ofwel, is het harmonieus) – en als dat zo is, mogen de punten van mij huizenhoog zijn.
Als ik verkramping bij ruiter en/of paard zie, heb ik daar mijn vraagtekens bij.
Zolang het commentaar van de thuiscoaches goed onderbouwd is, heb ik er geen moeite mee.
Op roeptoeters zit niemand te wachten.
Edith Louw schrijft dat:
“Denken dat verstand van paarden komt door het halen van punten en het winnen van prijzen, dat zou weleens de grootste misvatting kunnen zijn die deze discussie zo lastig maakt”
Ik vind dat dit wel degelijk helpt om meer verstand van paarden te krijgen. Het doel van het rijden van een dressuurproef is nog altijd het tonen aan de jury hoe ver de opleiding van ruiter en paard gevorderd zijn, en als je dan winstpunten behaalt dan weet je dat je op de goede weg bent!
En als ik zie hoe Marc Houtzager tijdens Jumping Amsterdam na een razend snelle barrage, die er simpel uitzag, de eerste prijs wint van de wereldbeker wedstrijd, dan heeft die ruiter veel verstand van paarden zoals hij zijn paard opgeleid heeft.
Ik heb waardering voor de mensen die in de pen kruipen.Het is mooi dat er lefhebbers zijn die het aandurven de knuppel in het zooo solide toppaarden wereldje te werpen .
Want iedereen weet dat het commentaar niet ongegrond is .
Het zou mooi zijn dat paarden iets langer de kans zouden krijgen om zich sportief te ontwikkelen .Maar zolang kwpn ,juryleden ,fokkers en ruiters elkaar het hand boven de bekende hoofden blijft houden zal het financiële aspect de boventoon blijven voeren .
Maar als niemand zich laat horen
Zal er toch zeker nooit iets effectief in t belang van de paarden veranderen .
Maar volgens mij is dit ongeveer net zoiets als je hand in een wespennest steken want deze discussie gaat veel verder dan de liefde voor t paard.
Ik heb zelf weleens het idee dat MEN denkt dat de tribunes gevuld zijn met”blinden”.
Frans Berings, je hebt volkomen gelijk dat het doel van wedstrijden onder andere is om een ‘check’ te hebben op je vorderingen. En het is zeker niet zo dat het behalen van punten je toenemende kennis van paarden in de weg zit. Ik had hier moeten schrijven: ‘Denken dat verstand van paarden UITSLUITEND komt door het halen van punten en winnen van prijzen (…)’ Er zijn natuurlijk ook veel andere manieren om dat verstand en die kennis te verwerven.
Groots om zo over misstanden te schrijven. Ik verwachtte een hele lijn aan reacties maar zie er maar 5(?) Meestal is het commentaar en het delen van kennis over paarden niet van de lucht bij een controversieel bericht.
Ik werd deze week benaderd door een studente die het wilde hebben over onderzoek over druk en ‘protocollen’ voor paardencoaches. Omdat de druk tegen het welzijn van paarden in zou gaan. Tjeeezz…
Eh…. dacht ik, kijk je niet de verkeerde kant op? Waar is de druk het hoogst? En durf het aan om dáár je commentaar te ventileren?
Ik weet er geen zak van volgens het dressuurboekje. Maar ik heb mijn ogen en mijn hart niet in mijn zak. We hebben een verschil in de betekenis van ‘Waardigheid’.
Maar tijden veranderen. Duidelijk moet worden dat paarden te jong, te snel, te makkelijk kapot gaan, door hoe mensen ze overvragen. De sport gaat niet kapot. ‘De sport’ is een construct waarbinnen kennelijk gerechtvaardigd is wat al eeuwen traditie is, met een militaristische oorsprong. Niet alles wat oud is is het waard om te conserveren.
Wat is verstand van paarden ?
We hebben te maken met levende wezens die karakters hebben goede en slechte dagen hebben zoals mensen dit alles moet de ruiter/Amazone aanvoelen hoever kun je gaan wat geeft je paard aan wil ie het doen is ie klaar voor snelrondje over de hindernissen of voor de perfecte dressuurproef dit alles moet de ruiter/Amazone aanvoelen en dit onder de druk van het publiek en de beter weters en critici plus dan ook nog hun gezondheid als je dit alles kunt met je management erom heen managen dan krijg je topsport in alle facetten maar de mensen die niet weten hoe groot een team is wat de gezondheid van het paard in de gaten houd bedrijven geen sport en halen voor elk ding in hun ogen een specialist erbij want het gevoel voor het paard is er niet en zelf kunnen ze het niet oplossen omdat er geen gevoel is voor het paard of de ervaring en ervaring kun je niet kopen dit moet je leren en dat is elke dag opnieuw en gelijk aan paardrijden want dit leer je nooit je probeert het elke dag weer te doen want je hebt met levende wezens te maken ook al staat ie in de wei heeft ie alles elke dag is ie anders want het is een levend wezen .
Het blijft bijzonder om te zien hoe de topsport altijd (ongevraagd) bij deze discussies betrokken raakt. Ja, ze lopen in de schijnwerpers, dus vallen misstanden eerder op. Maar… in de absolute topsport zie je paarden die sportief beginnen te pieken als ze 9 zijn en doorlopen tot ze 15 (of ouder zijn). Een hoop van die dieren slijt nog een mooie oude dag op de wei.
En in de basissport? Waar het gros van de schreeuwers zelf actief is?? Als de paarden 5 zijn, lopen ze M, 6 lopen ze Z en dan…zijn ze weg… hoeveel 10-jarige paarden lopen er op regionale wedstrijden rond? Weinig…ze zijn op en versleten. Maar daar horen we niks over…
Hoi allemaal we moeten paardenwelzijn goed in de gaten houden maar een paard is geen standbeeld spoorgebruik moeten regels aan komen dan wel verbieden zowel in amateur als professioneel sport hou het diervriendelijk dat moet iedereen willen paarden moeten gereden worden met houding en been en daar erg goed op trainen het is nu zo sporen erin en verstand op nul .nul dat zie ik maar al te vaak cowboy rijden noem ik dat paardenwelzijn moet het woord en daad worden gr Wilco vd Meulen
Het is mij ook al heel vaak opgevallen dat als een paard in de basissport met zijn staart zwaait, er wordt gezegd verzet en een laag cijfer. Heb dus ook jaren verbaasd over al die zwaaiende staarten in de topsport, die met hoge punten naar huis gaan. Heb me altijd afgevraagd waarom in het in de basis verzet is (zelfs als het barst van de dazen en muggen) en in de topsport wordt er niet over gesproken. Uiteraard zou het de stamboeken en KNHS sieren als ze de minimum leeftijden van paarden voor de sportonderdelen en keuringen opschroeven naar boven. De driejarige hengsten worden echt niet groen aangeleverd. Verder zeker ook eens met Lin dat veel paarden kapot gereden worden tbv de sport, mede dankzij het feit dat ze te jong op hoger niveau mogen lopen.
Heb een hele tijd geleden (1-2 jaar) een artikel gelezen van een dierenarts die op topsport stallen paarden inspoot met een of ander spierversterkend middel dat buiten de doping valt. Er waren heel veel stallen waar dat gebeurde. Dan is toch al duidelijk dat er teveel gevraagd wordt van paarden en dat het een slecht voorbeeld is voor alle amateurs in NL die denken dat het normaal is om zulke dingen van een paard te vragen.
Tot nu toe heb ik nog geen commentaar gezien over kennis van de biomechanica van het paard. Wat weten de zogenaamde “vakkundige” jury en “top” ruiters daarvan ? Zien ze het verschil tussen een “piaffe” op de voorhand, een achterbeenzwengel “piaffe” en een echte piaffe ? Weten ze (nog) dat in de uitgestrekte draf de hoef van de voorbeen moet wijzen naar waar deze zal landen ? Is er uberhaupt nog een top dressage rijder die echt volgens het FEI boekje rijdt? Zelfs iemand als Ingrid Klimke rijdt meer volgens het boekje op haar eventingpaarden dan op Franziskus. En nee, je hoeft niet op GP niveau te kunnen rijden op dure paarden die niet echt geleerd hebben om hun voortstuwingkracht om te zetten in colllectie om te dit te kunnen beoordelen.
Dank voor dit heldere stuk. Als alle (top) sport ruiters voortaan bitloos en spoorloos hun wedstrijden mogen en willen rijden en dan kunnen laten zien hoe ze echt een samenwerking hebben en het paard dan ook laat zien dat ie er lol inheeft, dan kan de sport blijven bestaan. Blijft men vasthouden aan de huidige wijze, dan zal het niet zo lang meer duren voordat de sport om zeep wordt geholpen.
Akkoord dat niet iedere commentaar online ook correct is en geplaatst door iemand met de nodige onderbouwing, maar als men als ruiter en fan steeds “boe-geroep” als antwoord heeft om wel degelijk veel onderbouwde kritiek, werkt dit niet echt pro-paardenwelzijn. Als zelfs wetenschappelijke onderzoeken aantonen dat bepaalde trainingstechnieken heel nefast zijn voor zowel het fysieke als mentale welzijn van een paard, verbied je die op en af het wedstrijdcircuit. Als jury zou men moeten vasthouden aan het reglement dat niet voor niets decennia geldt, ipv mee te gaan en deze aan te passen aan hoe sommige topruiters rijden, met als gevolg dat men net zo gaat rijden en trainen om aan de top te blijven. Je ziet zo vaak een 9 of 8 voor een piaffe compleet op de voorhand of een spectaculaire, maar niet taktzuivere draf, of een deel van de oefening waarbij het paard duidelijk verzet toont, maar stevig “in de positie wordt gehouden door de hand “. Nu ben ik wel een amateurruiter, maar verdiep me wel in ieder boek over biomechanica, opleiding over het paard en lees wetenschappelijke onderzoeken (Ja, met aandacht voor de bronnen). Daarop stem ik ook mijn trainingsaanpak op af als iets beter kan. De economie rond het paard (niet alleen ruiters en jury, maar ook fokkers, fabrikanten van ruiterspullen, enz) is er echter zo op gericht dat men mee moet in de draaimolen, of eruit ligt. Dierenartsen die me vertelden dat “onschuldige, maar spieropbouwende of “probleemoplossende” middelen ” injecteren bij sportpaarden dagelijkse kost is, “en als jij het niet doet, stappen ze naar een ander”. Juryleden die vertelden dat als ze geen punten gaven zoals nu moet, ze niet meer gevraagd worden, en dus passen ze hun scores aan aan wat men wil zien. Ik heb letterlijk genoeg gehoord van mensen in het (ook hoog) wedstrijdcircuit om me bewust niet in de wedstrijden te lanceren, hoewel ik dat graag zou doen. Ik hoop dat men ooit de huidige criteria aanpast naar de oude normen en regels, plus eventueel aanpassingen ikv “less is more”, want waarom sporen, neusriem, dubbel bit en dergelijke verplichten als men kan aantonen dat dezelfde oefening prima kan gereden worden zonder? Ook een bit kan rustig in de mond liggen zonder neusriem, ook een proef kan door een jury beoordeeld worden met een bitloos hoofdstel of met een enkel trensje ipv stang en trens. Als men weer puur naar het paard kan kijken, is alles mogelijk, inclusief (kritisch) rekening houden met feedback vanop alle niveaus…
Meestal heb ik veel vraagtekens bij wat horses.nl publiceert. Deze keer een compliment. Hier wordt voor een deel duidelijk gesteld dat er nogal wat mis is. Het bizarre van alle gedoe is: het is nogal eenvoudig op te lossen, gewoon even over de grens gaan kijken, Ingrid Klimke, Uta Gräf, Klaus Balkenhol, En niet te vergeten, misschien wel de beste van allen is Jan Nivelle. Nivelle, daar hebben de meeste in NL nog nooit van gehoord, beschamend. Horses.nl en de Hoefslag zouden kunnen onderzoeken hoeveel ruiters, incl de toppers, het SCALA DER AUSBILDUNG kennen, en tevens onderzoeken wie zuiver volgens het SCALA DER AUSBILDUNG paarden opleid? Het antwoord zal zeer bedroevend zijn. Van alle mensen die dit lezen zijn hooguit enkele die weten waar het scala over gaat. Als de paardenliefhebbers ZUIVER gaan rijden volgens het SCALA DER AUSBILDUNG zal de nu terechte verontwaardiging snel minder worden. Geachte redactie, nog nooit heb ik kritieken gelezen die gaan over Carl Hester, Charlotte Dujardin, kIngrid Klimke, Klaus Balkenhol, Jean Bemelmans, Hubertus Schmid, Jan Nivelle, dat zou op uw redactie veel moeten oproepen. Hoe kan dat? Ik denk dat de ruiters, eigenaren, handelaren, hengstenhouders en fokkers zich bewust moeten zijn van de ontwikkelingen. En dan het KWPN, zij doen weinig aan goede rijscholing. In de beschrijving van Jazz staat dat hij “geen makkelijk paarden” brengt, daar zou moeten staan, De nakomelingen van Jazz laten zich niet alles welgevallen, voor deze hoge kwaliteit heeft de ruiter kennis nodig. Iedereen wil een “Ferrari” rijden maar, weinig ruiters beheersen de kunst om zulke goede paarden “beschaafd” op te leiden. Vriendelijk groet aan allen. Huub Valkenburg.
*deze reactie is bewerkt door de redactie van Horses.nl omdat hij niet voldeed aan onze huisregels.
Als de juryleden het verhaal voor in het dressuur proeven boekje eens goed zouden doorlezen en van daaruit de punten geven zou de dressuur er heel anders uit zien. De deelnemer start voor de punten .Dus laat hij de kunstjes zien die de jury zien wil. Maar als het verhaal niet meer klopt waarom word dat dan niet aan gepast of helemaal herschreven? Het probleem van rijden en lesgeven kan alleen door het jureren veranderen.
Chapeau Edith! En dat is waarom ik Inter I binnenkort hoop te starten ondanks mijn hersenbloeding. Dat ik, mede dankzij mijn wedstrijdstatus, wel hoop de mensen te bereiken. Dat mijn paard (die ik als veulen al gekocht heb) dankzij dat hij blootsvoets loopt én overdag buiten samen met z’n ponyvriend én paardenvriend met enorm veel enthousiasme de ring doorloopt.
Goed gescheven, Edith! Mijn zo geliefde sport gaat kapot aan zelfzucht en gewin. Er zijn zeker heel veel ruiters, die echt hun best doen om hun paard een zo goed mogelijk leven te geven, van amateur- tot op topniveau. En dat we daarbij fouten maken, ja, dat is nu eenmaal zo. Maar ik zie helaas ook heel veel ellende die wél vermeden kan worden. En daar ligt een taak voor de bonden. Zij zullen de aanzet moeten geven tot nieuwe (ja, die zijn nodig!) regels voor paardenwelzijn. En dit op ieder gebied, zoals bijvoorbeeld africhting, gedragscode voor dierenartsen en zeker ook voeding. Alleen of dit gaat gebeuren….??